31

Çenelik Tedavisi

Çeneleri ilgilendiren bozukluklar (alt çenenin önde ya da geride olması gibi) genellikle ırsidir. Bu durumda hastanın yaşına göre tedavi yöntemine karar verilir. Eğer hasta ergenlik dönemindeyse ve üst veya alt çenesini ilgilendirem sorunu var ise ortodontik yöntemlerle tedavi edilebilir. Hasta yetişkinse şiddetli iskeletsel bozukluklar ortodonti-cerrahi işbirliği ile tedavi edilir. Fonksiyon bozukluklarına bağlı olarak da (ağız solunumu gibi) çene uyumsuzlukları oluşabilir. Ağız solunumu yapan bir hastada üst çene genellikle dar kaldığı için V formundadır.


Uzun süre yalancı emzik ya da biberon kullanma, parmak emme, tırnak yeme, vb. gibi alışkanlıklarda ortodontik bozukluklara sebep olabilir. Alışkanlıklar olabildiğince erken tedavi edilmelidir (7-10 yaş arası). Böylece, basit bir aparey kullanımı ile kötü yönde etkilenecek olan iskeletsel bozukluğun önüne geçilmiş olunur. Alışkanlıklar erken yaşta farkına varılırsa, bir takım alışkanlık kırıcı apareyler ile engellenebilir. Üst çenedeki iskeletsel darlık ortodontik apareyler yardımıyla tedavi edilebilir.

Bazen birey çene kemiği boyutlarını ebeveynlerden birinden, diş boyutlarını diğerinden alır. Eğer çene büyük, diş küçükse dişler aralıklı olur veya bu durumun tersi görülür.

Dilin normalden büyük olması, ağızda çekilmiş diş boşluklarının olması da dişlerin aralanmasına sebep olur.
Çene kemiği küçük, dişler büyükse dişler çeneye sığamaz ve çapraşıklık oluşur.

Çapraşık dişlerin bir diğer sebebi de erken veya geç süt dişi kayıplarıdır. Her süt dişinin bir düşme zamanı vardır. Örneğin, 10 yaşında düşmesi gereken bir süt dişi 8 yaşında düşerse ağızda bulunan diğer dişler bu boşluğa doğru kayarlar ve oradan çıkması gereken diş kendine yer bulamaz. Bu durumda bu diş, diş kavsinin dış veya iç tarafında sürtünmeye başlar ya da bazı durumlarda gömük kalır.